Onlangs bracht Verdonck Professional Partners 6 algemeen directeurs van maatwerkbedrijven bijeen met als doel meer inzicht in de sector te verwerven via de input van ervaringsdeskundigen. De deelnemers waren: Gunther Bamelis (Forena, Menen – Poperinge), Youri Braeckman (Ryhove, Gent), Inge Schroijen (Mirto, Drongen), Guy Vanhoutte (Demival, Deinze), Tim Vannieuwenhuyse (Waak, Kortrijk) en Geert Vermoesen (De Kemphaan, Sint-Niklaas).

Verdonck Professional Partners is al meer dan 30 jaar een vertrouwde HR-partner binnen de sector van de maatwerkbedrijven. Vanuit onze jarenlange affiniteit met de sector enerzijds en onze opgebouwde expertise anderzijds hebben wij de ambitie om in maatwerkbedrijven een sterke toegevoegde waarde te bieden op vlak van screenings bij aanwervingen, development assessments en rekrutering van staf-, management- en directieprofielen.

Om deze meerwaarde te kunnen bieden is het cruciaal om de vinger aan de pols te houden bij actuele ‘decision makers’ in het werkveld: inzicht hebben in waar de uitdagingen zich situeren, hoe men daarop anticipeert, en vooral: welke vaardigheden en profielen er nodig zijn om met hedendaagse en toekomstige uitdagingen om te kunnen gaan.

Naar de mening van de vernoemde directies vormen maatwerkbedrijven binnen het Europees landschap een uniek gegeven, namelijk het zijn als het ware een ‘Belgische parels’.

Wat ooit uitsluitend sociale tewerkstelling was, is vandaag uitgegroeid tot een professioneel model met zowel sociale als economische doelstellingen. De directeurs spraken met trots over het unieke karakter van de sector: geen zorginstellingen, maar volwaardige bedrijven met een sterke verankering in zowel de maatschappij als de industrie.

Het zijn op vandaag dan ook professioneel georganiseerde bedrijven met een sterk team aan experts en omkaderingspersoneel die een sleutelrol spelen in het faciliteren van een positieve werkomgeving waar mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt alle kansen krijgen.

Net als reguliere bedrijven staan ook maatwerkbedrijven op vandaag echter voor grote uitdagingen. Denk aan de-industrialisatie, digitalisering & automatisering en een groeiende nadruk op inclusie.  Deze thema’s zijn vandaag brandend actueel voor elke directeur.

Zij dienen dan ook snel te ageren in een snel veranderende maatschappij en economische realiteit om op een pertinente wijze met deze ‘hot topics’ om te gaan.

Een belangrijke conclusie uit het gesprek: binnen de sector ervaart men diverse maatschappelijke en economische evoluties niet als bedreiging.  Men kijkt integendeel met een positieve blik en een gezonde ambitie naar de toekomst.  Veel van de uitdagingen zijn, mits een juiste aanpak, net opportuniteiten om te groeien en zich in de toekomst nog sterker te positioneren.

Enkele opvallende inzichten die tijdens het Rondetafelgesprek naar voor kwamen:

• De-industrialisatie als kans tot innovatie: in plaats van de afbouw van klassieke industriële activiteiten als bedreiging te zien, benadrukken de directeurs het belang van innovatie en samenwerking. Door nieuwe evoluties proactief te benaderen, kunnen maatwerkbedrijven nieuwe activiteiten aanboren en aldus ‘nieuwe maakindustrie’ in samenwerking met reguliere bedrijven lokaal vormgeven.

• Digitalisering en automatisering benutten: in tegenstelling tot het idee dat technologie jobs zal laten verdwijnen, is men van mening dat men deze net moet omarmen om als maatwerkbedrijf te blijven professionaliseren. Automatisering vereenvoudigt niet alleen processen, maar ze creëert ook ondersteunende functies – zogenaamde ‘perifere jobs’ – die nieuwe kansen bieden voor mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt.

• Diensten als extra motor: de shift van puur industriële activiteiten naar dienstverlening biedt groeimogelijkheden. Samenwerkingen met profit- én non-profitorganisaties op vlak van dienstverlening bieden kansen. Anderzijds werd ook gesteld dat er waakzaam omgegaan dient te worden met de mogelijkheden inzake dienstverlening en een kritische blik op dit vlak noodzakelijk is: het gaat er niet om enkel de minder aantrekkelijke jobs door te schuiven naar maatwerkbedrijven, maar op zoek te gaan naar waardevolle samenwerkingen.

• De sleutelrol van de maatwerkcoach: de maatwerkcoach is een spilfiguur geworden. Om een ideale invulling te geven aan deze job moet men zowel coach als teamleider zijn, met voeling voor resultaatgericht werken én het sociaal-emotionele aspect van de doelgroepmedewerkers. Een complexe rol die cruciaal is in het dagelijkse functioneren van de teams.

• Inclusie versterken via structurele partnerships: er is potentieel om partnerships met reguliere bedrijven verder uit te bouwen. Denk aan enclavewerking, waarbij maatwerkers binnen reguliere bedrijven aan de slag gaan, maar vanuit hun vertrouwde omkadering. Een verdere focus op dit model kan een sterke boost richting verdere inclusie betekenen.

Om te kunnen inspelen op de snel veranderende maatschappelijke en economische context, werd in het gesprek ook vooruitgeblikt naar het profiel van de directeur van een maatwerkbedrijf in 2035.

Op dit vlak was de consensus duidelijk: de directeur 3.0 zal meer dan ooit een generalist moeten zijn: iemand die de grote lijnen bewaakt, strategisch denkt én in staat is om op uiteenlopende domeinen het overzicht te bewaren. Tegelijk zal deze directeur zich omringen met een sterk kaderteam en de juiste experten, om zo de vele uitdagingen op een gefundeerde manier aan te pakken.

Ook het luik business development wordt steeds belangrijker in het takenpakket. Niet in de klassieke zin van het woord ‘sales’, maar wel in de betekenis van kansen zien, nieuwe partnerschappen ontwikkelen en de organisatie wendbaar houden ten opzichte van maatschappelijke evoluties.

Tot slot werd ook het belang benadrukt van een professionele raad van bestuur. Diversiteit in expertise binnen dat orgaan zorgt ervoor dat de directeur over sterke sparringpartners beschikt. Het bestuur biedt niet alleen ondersteuning, maar durft ook kritisch te bevragen en richting te geven – een wisselwerking die cruciaal is in de verdere professionalisering van de sector.

Voka West-Vlaanderen over deze rondetafel tevens verslag uit in hun editie van september 2025.  https://www.voka.be/west-vlaanderen/nieuws/ondernemers-2025-13/maatwerkbedrijven-kijken-naar-de-toekomst-aan-uitdagingen-geen-gebrek